Türk Mûsıkîsinde beste formundan sonra gelen değişik bir beste tarzıdır. Semai’nin tarifi bu şekilde olmasına rağmen değişik iki tür semai vardır.

1- Ağır Semai
2- Yürük Semai

Ağır Semailer, beste formundan hemen sonra fasıllardaki sıraya göre yer alırlar. Adından da anlaşıldığı gibi yapısı ağır, etkili bir formdur. Küçük usûllerle ölçülmüşlerdir.

Ağır semailerde kullanılan usûller 10 / 4 lük ağır aksak semai, 10 / 8 lik aksak semai ve 6 / 2 lik ağır sengin semai’dir.

Ağır semailer, yapı itibariyle beste formunu andırırlar. Hane, terennüm gibi bölümler bestede olduğu gibi semailerde de bulunur. Ancak küçük usûllerle ölçülmüşlerdir. Küçük usûllerle yapılmalarından dolayı ağır semailer daima bestelerden sonra ikinci sırayı alırlar.

Fasıldaki sıraya göre (peşrev, beste) formlarından sonra sıralanan ağır semaiden sonra şarkı formu gelir.

Fasıl icrasında şarkılardan sonra tekrar semai formuna dönülür. Ancak bu sıradaki semailer, ağır semai adını taşımazlar. Bu tür semailere yürük semai adı verilir.

Yürük semailer, yürük semai adı verilen usûlle ölçülmüşlerdir. Genellikle 6 / 4 lük, bazen de 6 / 8 lik ölçü ile belirtilir.
Yürük semailerin yapıları, ağır semailere göre daha hareketli ve canlıdır. Hane ve terennümler ağır semailerde olduğu gibidir.

Yürük semai icrasından sonra saz semaisi icra edilir. Bu şekilde fasıl tamamlanmış olur. Türk mûsıkisinde peşrev, kâr, beste, ağır semai, şarkı, yürük semai ve saz semaisi’nden meydana gelen fasıllara takım adı verilir.

Türk musıkisinde bir makamın kabul edilebilmesi için bu şekilde bir takım oluşması şarttır.